محصولات صادراتی ایران به قزاقستان چند سالی است که شتاب بیشتری به خود گرفته و انتظار می‌رود که با پیوستن ایران به اتحادیه اروسیا و بهره‌مندی از برخی مزایا، صادرات به قزاقستان نیز بیشتر شود.
در میان محصولات صادراتی ایران به قزاقستان کالاهای مختلفی دیده می‌شود. این مساله نشان از جذابیت بازار این کشور آسیایی دارد.
قزاقستان از جمله کشورهای آسیای میانه بوده که در سالیان اخیر تلاش کرده تا نقش و سهم بیشتری در بازی‌های سیاسی و اقتصادی منطقه بازی کند. مقامات قزاقستان در چند سال گذشته همچنین به دنبال رونق بخشیدن به بخش گردشگری و توریسم این کشور بوده‌اند. قزاقستان یکی از کشورهای پایه‌گذار اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده که برخی کشورهای دیگر نظیر روسیه، بلاروس و قرقیزستان نیز عضو آن هستند. بررسی‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که اقتصاد قزاقستان در چند وقت اخیر رو به بهبودی رفته و میزان درآمد سرانه شهروندان این کشور جهش بسیار قابل توجهی داشته است.
از طرفی، کشور مذکور یکی از کشورهای حاشیه دریای خزر بوده و از این طریق به راحتی با ایران ارتباط دریایی دارد. بهبود درآمد سرانه شهروندان قزاقستان در کنار دسترسی آسان جغرافیایی ایران به آن، نشان می‌دهد که یک بازار ارزشمند و مهم مصرفی در نزدیکی مرزهای کشورمان وجود دارد.
هر چند نباید نادیده بگیریم که در سالیان گذشته گردشگری و توریسم بین دو کشور رونق قابل توجهی گرفته و بسیاری از گردشگران ایرانی ایام تعطیلات را در آلماتی یا آستانه می‌گذرانند. با این حال، برای صادرات کالا به این کشور نیاز است که یک سری نکات مهم را بدانید که در این مقاله به آنها اشاره خواهیم کرد.
کشور قزاقستان از جمله کشورهای محدود در خشکی جهان است. هر چند که ارتباط با دریای خزر تا حد قابل توجهی این انحصار را شکسته است. کشورهای چین، روسیه، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان جزء همسایگان قزاقزستان به شمار می‌روند و از شمال غرب نیز به دریای خزر راه دارد.
بخش‌هایی از آن دارای آب‌وهوای کوهستانی بوده که کوه‌های اورال نیز در آن بخش قرار دارد. هر چند که بیشتر بخش‌های این کشور را دشت‌های مختلف تشکیل داده‌اند که عمدتا خشک و نیمه خشک محسوب می‌شوند. جغرافیای قزاقستان دارای رودها و دریاچه‌های مختلفی از جمله دریاچه آرال بوده که موجب رونق کشاورزی آن شده است.
این کشور آسیای میانه علی‌رغم وسعتی که دارد، اما جمعیت آن چندان زیاد نیست. با آنکه اکثریت جمعیت این کشور را قزاق‌ها تشکیل می‌دهند، اما اقلیت‌های قومی و مذهبی بسیار زیادی نیز در قزاقستان حضور دارند که تنوع فرهنگی و اجتماعی زیادی را به ارمغان آورده است.
از ابتدای قرن 2000 میلادی اقتصاد قزاقستان در ریل پیشرفت قرار گرفته و شاخص‌های اقتصادی آن نظیر تولید ناخالص داخلی و نرخ درآمد سرانه بسیار بهبود پیدا کرده است.
تولید ناخالص داخلی این کشور از ابتدای 2000 میلادی تاکنون رشدی در حدود 7 برابر داشته که منجر به کاهش محسوس فقر شده است. اقتصاد کشور بیشتر مبتنی بر معادن، نفت و گاز، کشاورزی و خدمات و جدیدا گردشگری است.
– مهم‌ترین محصولات معدنی زغال سنگ، مس، روی، آهن و کروم
– مهم‌ترین محصولات صنعتی مشتقات نفت و گاز، آهن و فولاد
– مهم‌ترین محصولات کشاورزی گندم و جو
وضعیت تجارت قزاقستان با جهان و ایران
نفت، محصولات کشاورزی و معدنی شاکله اصلی اقتصاد قزاقستان را تشکیل می‌دهند و محصولاتی از این قبیل را به سراسر جهان صادر می‌کند. از طرفی، این کشور نیازهای وارداتی مختلفی داشته که بیشتر در زمینه صنعتی و برخی حوزه‌های غذایی و کشاورزی است.
کشور مذکور خود یکی از موسسین اتحادیه اقتصادی اوراسیا بوده که کشورهای عضو آن از برخی مزایا در تجارت با یکدیگر برخوردار هستند. از آنجا که ایران به تازگی به دنبال پیوستن به این اتحادیه بوده، از این رو تجارت با قزاقستان برای تجار کشورمان بسیار اهمیت می‌یابد.
روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی جزء شرکاء تجاری اصلی این کشور محسوب می‌شوند. به طور کل بخش زیادی از تجارت قزاقستان با کشورهای همسایه خود صورت می‌گیرد. دسترسی به دریای خزر می‌تواند برای تجار ایران فرصت ویژه‌ای را برای ارسال محصولات صادراتی ایران به قزاقستان رقم بزند. ضمن آنکه به صورت زمینی نیز می‌توان برای صادرات به آنجا اقدام کرد.
بیشترین واردات قزاقستان از کدام کشورها است؟
روسیه اصلی‌ترین نقش را در تامین کالاهای وارداتی قزاقستان داشته که نشان از وابستگی اقتصادی آن به فدراسیون روسیه دارد. این نقش به نحوی است که براساس آمارهای WTO در سال 2018 بیش از 38.09 درصد از نیازهای وارداتی قزاقستان توسط روسیه تامین شده که آمار بسیار قابل توجهی است. براساس آمارها روسیه در سال 2018 بالغ بر 38 درصد از واردات قزاقستان را تامین کرده است. هر دو کشور عضو اتحادیه اوراسیا هستند.
بعد از روسیه، کشور چین با میزان 16.55 درصد بیشترین نقش را در واردات این کشور داشته است. کشورهای آلمان (5.55 درصد)، ایتالیا (4.60 درصد)، آمریکا (4.1 درصد) در رده‌های بعدی قرار دارند.
مابقی کشورها از جمله ترکیه، کره جنوبی، فرانسه، بلاروس و ازبکستان هر کدام بین 1 تا نهایتا 3 درصد از واردات این کشور آسیای میانه را به خود اختصاص داده‌اند.
مهم‌ترین مقاصد کالاهای صادراتی قزاقستان کجاست؟
در حوزه صادرات تا حدودی جهت‌گیری این کشور به سمت غرب و کشورهای اروپایی بوده است. هر چند باز هم روسیه و چین نقش قابل توجهی در این خصوص دارند. چرا که کشورهای اروپایی معمولا به نفت، گاز، مواد خام معدنی و کشاورزی قزاقستان نیاز مبرم دارند. ایتالیا با سهم 19.25 درصدی در صدر مقاصد کالاهای صادراتی قزاقستان قرار گرفته است.
علاوه بر ایتالیا، کشورهای چین (10.29 درصد)، هلند (10.15 درصد)، روسیه (8.47 درصد)، فرانسه (6.30 درصد)، کره جنوبی (4.88 درصد)، سوئیس (4.73 درصد)، اسپانیا (3.6 درصد)، ازبکستان (2.70 درصد) و ژاپن (2.47 درصد) بیشترین نقش را در صادرات به قزاقستان ایفا کرده‌اند.
عمده کالاهای وارداتی قزاقستان
قزاقستان کشوری نیست که به لحاظ صنعتی بسیار پیشرفته باشد. هر چند که سهم بخش صنعت نیز در کیک اقتصاد آن قابل توجه است. این موضوع باعث شده تا به واردکننده بسیاری از تجهیزات صنعتی تبدیل شود.
علاوه بر آن قزاقستان به برخی محصولات کشاورزی، مواد غذایی نیز نیازمند است. نمودار زیر وضعیت مهم‌ترین اقلام وارداتی این کشور در سال 2018 را منطبق با داده‌های سازمان تجارت جهانی نشان می‌دهد.
وضعیت محصولات صادراتی ایران به قزاقستان
بنا بر آمارهای جهانی قزاقستان در سال 2018 به میزان 89.67 میلیون دلار از ایران کالا وارد کرده است. به طور میانگین طی 10 سال اخیر معمولا روند صادرات به قزاقستان از ایران رو به پیشرفت بوده است.
هر چند برخی از سال‌ها نیز افت محسوسی را داشته است. انتظار می‌رود با پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا حجم تجارت و صادرات به این کشور آسیای میانه جهش قابل توجه را تجربه کند.
عمده محصولات صادراتی ایران به قزاقستان
در میان عمده کالاهای صادراتی به قزاقستان، نام برخی محصولات از قبیل میوه و خشکبار، مواد و محصولات معدنی، سنگ و سرامیک و موارد دیگر بیشتر به چشم می‌خورد. هر چند که قطعا محصولات مختلف دیگری نیز در فهرست محصولات صادراتی به این کشور قرار دارد.
علاوه بر آمار فوق، بررسی داده‌های رسمی گمرک جمهوری اسلامی نیز منبع خوبی برای اطلاع از عمده کالاهای صادراتی ایران به قزاقستان است. در لیست زیر نام برخی از مهم‌ترین این کالاها براساس آمار گمرک در سال 98 آمده است.
ظرف شیشه‌ای، لوازم خانگی و آشپزخانه
لوله و شیلنگ
سنگ مرمر
ماشین‌آلات صنعتی
خرما، پسته و خشکبار
گوجه‌فرنگی، کیوی، خیار، قارچ و کاهو
انگور و تیزابی بی‌دانه
شیر، خامه، پنیر
با توجه به داده‌های فوق به نظر می‌رسد که محصولات کشاورزی و غذایی، انواع سنگ‌های معدنی و ساختمانی و وسایل خانگی از مهم‌ترین اقلام صادراتی به قزاقستان هستند.
بدون دیدگاه